يكى از علل كم رويى، اضطراب اجتماعى است. اضطراب اجتماعى از عدم يادگيرى مهارت هاى اجتماعى ناشى مى شود.
يكى از ابعاد وجودى انسان كه بايد در محيط خانه و مدرسه متناسب با ساير ابعاد رشد كند، بعد اجتماعى است. انسان موجودى اجتماعى است و بايد در بستر اجتماع با هم نوعان خود زندگى كند. براى اينكه بعد اجتماعى انسان رشد كند و در صحنه هاى گوناگون بتواند با ديگران روابط مناسبى داشته باشد بايد مهارت هاى اجتماعى را ياد بگيرد. بعضى خانواده ها و يا بعضى از معلمان و مربيان دوران كودكى و نوجوانى، زمينه رشد و شكوفايى كودك را آن طور كه بايد، فراهم نمى كنند كه يا قادر به آن نيستند، يا امكانات لازم را ندارند و يا خودشان نيز در اين زمينه دچار مشكل هستند.
به هر دليل، اين فرايند اجتماعى شدن و يادگيرى مهارت هاى ارتباطى با ديگران به درستى تحقق پيدا نمى كند وقتى نوجوان وارد صحنه هاى بزرگ اجتماعى مى شود، فشار و ناراحتى هاى كم رويى را در خود بيش تر حس مى كند؛ زيرا مى خواهد دوست يابى كند، با همكلاسان خود صميمى باشد، در كلاس درس در مقابل جمع كنفرانس دهد و... على رغم اين كه توانايى لازم را براى يادگيرى مطالب دارد و آنها را نيز خوب مى داند، ولى از ارائه آنها در مقابل جمع عاجز است و دچار اضطراب، خجالت و كم رويى و عوارض ناشى از آن مى شود.
خوشبختانه يادگيرى مهارت هاى اجتماعى و بر طرف كردن اضطراب و ترس در مقابل جمع، كارى است كه امكان عملى آن وجود دارد و تجربه نيز آن را ثابت كرده است.
بنابراين اگر كسى تصميم جدى داشته باشد،مى تواند با اين مشكل مقابله كند و خود را درمان نمايد و از حصار كم رويى رها شود و از توانمندى هايى كه دارد بهره ببرد. در فرهنگ ملى و دينى ما ايرانيان، مانند ساير ملل، آداب و رسومى وجود دارد كه اگر خوب رعايت شوند، فرايند اجتماعى شدن به آسانى تحقق پيدا مى كند.
ازجمله اين آداب، سلام كردن و احوال پرسى از دوستان و خويشاوندان است در برخورد و معاشرت با ديگران سعى كنيد.
بنابراين ما مي توانيم با اصلاح افکار منفي خود، بسياري از احساسات نادرستمان را که برخواسته از اين افکار منفي است از بين ببريم. حال با توجه به اين مقدمه، پيشنهادات زير را براي تقويت روحيه تان به هنگام حضور در جمع دوستان و آشنايان يا براي صحبت كردن، به شما ارائه مي کنيم:
1- هرگز خود را سرزنش نكنيد.
2- بر اساس شناختى كه از خود داريد، براى خويش هدفى در نظر بگيريد و براى رسيدن به آن برنامه ريزى كنيد؛ مثلاً بر اساس شناخت از خود، ارائه يك گزارش را به عهده گيريد؛ براى تهيه و كيفيت ارائه آن برنامه ريزى كنيد و با تمرين در خلوت و نيز ارائه آن نزد دوستان صميمى و گروهاى كوچك خود را براى ارائه در كلاس آماده سازيد.
3- هنگام سخن گفتن، خود را گرفتار آداب و رسوم و تكلف هاى بى مورد نسازيد. ساده، راحت و عارى از هرگونه آداب خاصّ هدفتان را بيان كنيد.
4- در سوال كردن سعي كنيدپرسش ها و مطالب اوليه را كوتاه و مختصر انتخاب كنيد.
5- ارتباط بصرى با مخاطب را حفظ كنيد.
6- هميشه سخن را با مقدمه، كلام يا يك كلمه جالب آغاز كنيد، از به كارگيرى كلمات پيچيده بپرهيزيد. كلمات آغازين بايد متدوال و جذاب باشند.
7- قبل از سخن گفتن، مطلب مورد نظر را نوشته، در ذهن مرور و تمرين كنيد و شكل بيان و مهارت لازم را فراهم آوريد.
8-به درستى علمىِ سخنى كه مى گوييد و به جا بودن آن يقين داشته باشيد و با مطالعه و پشتوانه علمى قبلى به ميدان گفتار گام نهيد.
9- هنگام سخن گفتن، به ديگران و قضاوت و حركات و سكناتشان هرگز توجّه نكنيد. گفتارتان را پى گيريد و با خونسردى به هدف بينديشيد.
10- موانع احتمالى و افكار و اعمال مزاحم را شناسايى و ذهن خود را براى مقابله با آن آماده سازيد؛ مثلاً اگر خنده حاضران از ادامه سخن بازتان مى دارد، شما نيز بخنديد.
11-به كار خود پاداش دهيد. يك نفس عميق، به خود آفرين گفتن يا باز گفتن تفصيلى و با آب و تاب آن براى نزديكان مى توانند پاداش به شمار آيند.
12- از جزئيات بكاهيد و اصل سخن را به صورت خلاصه و گويا بيان كنيد.
13-اجازه سوء استفاده به ديگران ندهيد. كافى است به كار خود ادامه داده، در صورت روبه رو شدن با واكنش آنان خود را در برابرشان احساس نكنيد.
14-در انجام رفتارهاى اجتماعى كوچك و در محيطهاى ديگر كه بيش تر احساس راحتى مى كنيد، فعال باشيد. اين كار را از سلام كردن، احوالپرسى، جواب سلام دادن، نگاه كردن، تعارف كردن و تعارف شنيدن آغاز كنيد. و با تمرين به كارهاى بزرگ تر و مهم تر گسترش دهيد.
15- با افراد فعال و پر تحركى كه احساس خجالت نمى كنند، بيش تر مأنوس باشيد و از خجالتى ها فاصله بگيريد.
16- هميشه كلامى براى گفتن و عمل يا هنرى براى ارائه به جمع داشته باشيد و آن را ارائه كنيد. در جاهايى كه كم تر احساس كمرويى مى كنيد و شبيه كلاس است، فعال تر باشيد.
17-توجه داشته باشيد تا زمين نخوريد راه رفتن نمى آموزيد. پس بايد نقد ديگران و تمسخر آن ها باشد تا شما مجال رشد يابيد. بنابراين، اگر با عكس العمل ديگران روبه رو شديد يا در فعاليت هاى آغازين احساس ناتوانى كرديد، از ادامه سخن يا عمل چشم پوشيد؛ هر چند مى توانيد آن را ارائه كنيد و از اين راه براى ارائه بهتر و كامل تر مطالب آماده شويد.
اميدواريم با توجه به اهميت و حساسيت موضوع، با همت عالى و بلند، راهكارهاى عملى و روش هاى تغيير شناخت اهتمام كامل و دقيق و مستمر داشته باشيد. تا به هدف نائل آييد.
در اينجا بايد ياد آور شد، اين مقصود اندك اندك به دست مى آيد نه با چند جلسه تمرين و خواندن چند جلد كتاب. اجراى پيوسته دستور العمل ها، تكنيك ها و رفتارها در رسيدن به هدف سودمند است. مطمئن باشيد با جديت، پشتكار و تمرين به خوبى مى توانيد بر مشكل اضطراب اجتماعى و كم رويى پيروز شويد.
به منظور كسب اعتماد به نفس، به راه كارهاى زير توجه كنيد:
1- توانايى ها و استعدادهاى خود را شناسايى كرده آنها را بر روى كاغذى يادداشت كنيد. هر روز آن را براى خود بخوانيد و هرگاه توانمندى ديگرى در خود يافتيد، به فهرست تهيه شده اضافه كنيد.
2- موفقيت هاى مختلف گذشته خود را، روى كاغذى يادداشت كنيد و هر روز آن را براى خود قرائت نماييد (موفقيت هاى علمى، تحصيلى، هنرى و...).
3- به خود تلقين كنيد كه من فردى توانا و با اراده هستم.
4- هيچ گاه خود را تحقير و سرزنش نكنيد.
5- از منفى بافى درباره خود و اعمال و كارهايتان جدا پرهيز كنيد.
6- به محض خطور افكار منفى و شكست هاى گذشته به ذهنتان، بلافاصله جنبه هاى مثبت خود و زندگى و موفقيت هاى مختلفى كه تا به حال داشته ايد به ياد آوريد.
7- پس از هر موفقيتى هر چند كوچك خود را تشويق كنيد.
براى رهايى از كم رويى و خجالت نيز ضمن توجه به نكاتى كه درباره تقويت اعتماد به نفس بيان شد، به راه كارهاى بعدى عمل كنيد گفتنى است كه يكى از عوامل كم رويى نداشتن اعتماد به نفس كافى و خود كم بينى است در ابتدا بايد نگرش تان را درباره خود و توانايى ها واستعدادهايى كه دارا هستيد اصلاح كنيد، تا بتوانيد به خود جرأت دهيد كه با ديگران ارتباط برقرار كرده و از كم رويى نجات پيدا كنيد گفتنى است كه خجالتى بودن در ارتباط با جنس مخالف، يك صفت منفى نيست، بلكه حياى پسنديده است. بله اگر كسى در ارتباط با دوستان و اقوام(با جنس موافق) نتواند از روابط اجتماعى خوبى برخوردار باشد و از يك نوع اضطراب اجتماعى رنج ببرد، بايد با به كار بستن راه كارهاى زير، بهبودى وضعيت خود بپردازد:
1- در سلام كردن به ديگران پيش قدم باشيد و پس از آن به احوال پرسى با آن ها بپردازيد. سعى كنيد موضوعى را مطرح كرده با يكى از آنان به گفت وگو بنشيند.
2- در اوقات فراغت با يكى از دو تن از دوستان خود گفت وگو كنيد و از خاطرات گذشته خود يا او سخن بگوييد.
3- پس از كلاس درس سؤالات و پرسش هايى كه درباره موضوع درس داريد از استاد خود بپرسيد كم كم در كلاس نيز به خود جرأت دهيد و سؤالهاى علمى و درسى را از استاد بپرسيد.
4- پرسش ها و مشكلاتى كه در زمينه هاى مختلف درسى، دينى، ادارى و... داريد تلفنى و گاهى حضورى از مسؤولان و دانشگاه يا شهر بپرسيد.
5- در سالن غذاخورى دانشگاه، تنها غذا نخوريد و با افرادى كه كنار شما نشسته اند باب گفت وگو را با سلام و احوالپرسى باز كنيد.
6- در اردوهاى علمى، تفريحى، فرهنگى و فعاليت هاى دسته جمعى دانشگاه، شركت كنيد. {J
جمع بندي ونكات كليدي:
1-كم رويي وخجالت قابل اصلاح بوده ومي توان با رعايت راه هاي مقابله به مبارزه ي اين مشكل رفت.
2-اعتماد به نفس خود را بالاببريد وباور كنيدشما نسبت به ديگران كمتر نبوده وشايد در برخي موارد از آن ها بالاتر وتوانمند تر باشيد.
3-مهم ترين اقدام اين است كه عوامل استرس زا راشناسايي كنيد.
4-حذف همه ي عوامل استرس زا امكان پذير نبوده وبايد آموخت چگونه با اين عوامل وارد ميدان شد.
5-سازگاري با استرس يعني پذيرفتن وبه نحو موثر واكنش نشان دادن.
6-افكار مثبت را در خود افزايش داده وبه خود ،ديگران وآينده خوش بين باشيد.
7-سعي كنيد براي خود منبع كنترل داشته باشيد اگر كسي براي خود منبع كنترل داشته باشد يعني معتقدباشد سرنوشت به دست اوست مي تواند با استرس بهتر كنار بيايد.
8-علي رغم ميل باطني سعي كنيد در تجمعات قرار گرفته وبا دوستان دور هم جمع شويد وهمديگر راملاقات كنيد.
9-اضطراب ها وناراحتي هاي خود را با ديگران خصوصا والدين مطرح كنيد.
10-فرق شما با ديگران در اين است كه اشتباهات در گفتار،كردار و... ديگران را نمي بينيد ويابرايتان مهم نيست اما احساس مي كنيد اشتباهاتتان را ديگران مي بينند وبراي آن ها مهم ومضحك است.
11-تلقين استرس وخجالت از عوامل افزايش استرس وتشديد كم رويي است.
12- تا زماني كه بازخورد و واكنش ديگران برايتان تعيين كننده باشد كم رويي واسترس از درونتان رخت بر نمي بندد.
13-با توكل بر خدا وارد كارهاشده ومطمئن باشيد خداوند در حرف زدن وانجام امور ياري خواهد كرد.
14-انسان بدون اشتباه وجود ندارد وآنچه مهم است اين كه بايد اشتباه مايه ي اميد وپلي به سوي اصلاح وجبران نقايص باشد نه مايه ي دلسردي وعقب ماندگي.
15- به اين نكته توجه كنيد:
اگر وارد جمع شده وكم رويي را كنار بگذاريد مهارت هاي اجتماعي شما افزايش يافته در نتيجه باعث اعتماد به نفس بالا خواهد شد و از ان طرف با استمرار كم رويي مهارت ها وتوانايي هاي اجتماعي را فرا نمي گيريد ونتيجه ي آن فزايش خجالت وكم رويي خواهد بود.
كم رويي = عدم يادگيري مهارت ها اجتماعي = افزايش كم رويي
ارسال نظر برای این مطلب
درباره ما

بسم الله الرحمن الرحیم
اطلاعات کاربری
لینک دوستان
آرشیو
نظرسنجی
علت انتخاب پوشش های نامناسب توسط برخی از افراد چیست ؟
آمار سایت